Proponowana przez PiS ustawa dotycząca stworzenia aglomeracji warszawskiej ma doprowadzić do racjonalizacji stanu, który jest faktycznie. Mamy bowiem de facto do czynienia z metropolią licząca ok. 3 milionów mieszkańców, której potencjał demograficzny, społeczny czy gospodarczy przekracza obecne granice administracyjne miasta stołecznego Warszawy. Wymaga to pewnego koherentnego systemu tworzenia struktury o charakterze metropolitalnym i urbanistycznym, takiego jak ład przestrzenny, ciągi komunikacyjne, infrastruktura, komunikacja, dostęp do usług publicznych.
W rozwiniętych państwach europejskich stolice z reguły stanowią najwyższą jednostkę podziału terytorialnego. Berlin jest landem podobnie jak Wiedeń. Budapeszt i Praga są najwyższymi jednostkami podziału administracyjnego. Metropolia paryska stanowi samodzielny departament. Warszawa jest obecnie jednym z 42 powiatów na terenie województwa mazowieckiego. Utworzenie aglomeracji jest jak najbardziej uzasadnione, aby Warszawa mogła się rozwijać, aby dostała szansę na nowe inwestycje.
Co ważne, nie zostanie skrócona kadencja obecnych władz. Zmiany wejdą w życie dopiero po wyborach samorządowych, a więc za 20 miesięcy. W świetle projektu nie będzie zmian administracyjnych obecnych gmin, które staną się częścią metropolii. Nie będzie tez ograniczenia dotychczasowych kompetencji gmin, w tym obsługi mieszkańców w zakresie dowodów osobistych, praw jazdy, dowodów rejestracyjnych, meldunków, dokumentów USC itp. Jedyną kompetencją, którą gminy stracą na rzecz nowego podmiotu, to organizowanie komunikacji publicznej. Dzisiaj i tak duża część podwarszawskich gmin tego zadania nie realizuje. Gminy zachowają wszystkie pozostałe kompetencje łącznie ze swoim wybieranym burmistrzem, radą, budżetem.
Wszystkie gminy zachowają swoją niezależność. Władze gmin będą wybierane na dotychczasowych zasadach. Warszawa nie będzie decydowała o tym co dzieje się np. z ulicą w Pruszkowie czy Jabłonnej. Z poziomu Warszawy będą koordynowane duże inwestycje dotyczące na przykład kilku gmin. Organami miasta stołecznego Warszawy będą: prezydent miasta stołecznego Warszawy (organ wykonawczy) oraz Rada miasta stołecznego Warszawy (organ stanowiący i kontrolny). Organami gminy Warszawa będą Burmistrz gminy Warszawa oraz Rada gminy Warszawa. Skład rady gminy Warszawa zostanie zmniejszony z 60 do 31 radnych. Burmistrzem gminy Warszawa będzie Prezydent m.st. Warszawy. Utrzymany zostanie dotychczasowy podział Warszawy na dzielnice. Burmistrz dzielnicy będzie zwierzchnikiem służbowym pracowników urzędu gminy Warszawa wykonujących pracę w danej dzielnicy. Spory kompetencyjne pomiędzy dzielnicą a gminą Warszawa rozstrzygać będzie sąd administracyjny.
Rada gminy Warszawa oraz Rada m. st. Warszawy nie będą się zatem dublować, gdyż będą miały zupełnie inne kompetencje. Prezydent będzie wybierany w wyborach powszechnych przez mieszkańców całej metropolii i będzie on jednocześnie pełnił funkcję Burmistrza gminy Warszawa. Skoro mieszkańcy całej aglomeracji de facto już korzystają z infrastruktury miasta, skoro swoją pracą wspierają funkcjonowanie Warszawy – przecież setki tysięcy osób dojeżdża do stolicy do pracy lub by się kształcić czy też prowadzi tu biznesy lub inne formy aktywności społecznej lub zawodowej – to siłą rzeczy powinni mieć możliwość wpływu na decyzje, które i ich dotyczą.
Krytyka założeń ustawy metropolitarnej dla m. st. Warszawy nie ma charakteru merytorycznego a ściśle polityczny. Politycy opozycji, obecnie tak totalnie przeciwni, w przeszłości chwalili pomysł rozwiązań metropolitarnych dla stolicy Polski. Skąd ta zmiana? Z prostego powodu, dobre zmiany proponuje Prawo i Sprawiedliwość, które jest zdeterminowane by ten projekt zrealizować. Jako były przewodniczący Rady Warszawy zachęcam do spokojnej oceny i do dyskusji projektu. Zachęcam również do tego te część mediów, które niedawno chwaliły pomysł ustawy metropolitarnej, a dziś są jej zagorzałymi krytykami.
Jan Maria Jackowski
Źródło: Niedziela Ogólnopolska 8/2017